Aromatische aminozuren zijn vooral nodig voor de productie van kleurstoffen en pigmenten die op hun beurt worden gebruikt om textiel, leder en papier te kleuren, maar ze komen ook voor in de rubberindustrie. Je komt ermee in contact via de huid. Sinds 2006 zijn 22 aromatische aminozuren verboden binnen de Europese Unie. Werknemers die in het verleden aan die stoffen blootgesteld werden, lopen nog steeds een risico om kanker te ontwikkelen.
Chromium-VI is een metaal dat niet op zich voorkomt, maar zich altijd bindt aan een andere stof.
Die chromium-VI-verbindingen worden onder meer gebruikt om leer te looien, om roestvast staal te solderen of om metalen voorwerpen te beschermen tegen corrosie (de natuurlijke aantasting van materialen doordat de omgeving erop inwerkt). Werknemers kunnen blootgesteld worden aan chromium-VI door het kankerverwekkende metaal in te ademen via stof- of neveldeeltjes in de lucht op de industriële werkvloer.
Uitlaatgassen van dieselmotoren bestaan uit een complexe samenstelling van gasachtige onderdelen en partikels, die kankerverwekkende stoffen bevatten. De uitstoot van een motor hangt vooral af van het type en de staat ervan, van de samenstelling van de brandstof en de additieven, de werking en de maatregelen die genomen zijn om uitstoot te verminderen.
Minerale oliën worden gedestilleerd uit petroleum. Ze worden onder meer in de farmaceutische en cosmetische industrie gebruikt, maar worden vooral ingezet als smeermiddel om onderdelen van transportmiddelen of machines soepel te laten draaien. Blootstelling aan minerale oliën gebeurt door inademing of contact met de huid. Vooral werknemers in de olieproductie, metaalindustrie of drukkerijen, machinisten en mecaniciens, en mensen die cosmetische en farmaceutische bereidingen maken, komen ermee in aanraking.
Polycyclische aromatische koolwaterstoffen, kortweg PAK’s, ontstaan bij de (onvolledige) verbranding van fossiele brandstoffen (bijv. steenkool) of biomassa (bijv. hout). Het meest bestudeerd is benzo(a)pyreen, de best gekende en meest kankerverwekkende van de PAK’s. Wie in de steenkool-, aluminium of koolstofelektrodenproductie werkt, schoorsteenveger is of in een elektriciteitscentrale op steenkool werkt, loopt een risico.
Kwarts is een schadelijke vorm van silica of siliciumdioxide die in zand, in de bodem en de meeste rotsen zit. Het gaat meer bepaald om ‘vrij, kristallijn, inadembaar’ silica.
Dat betekent: het gaat om silica in zijn pure vorm en niet in verbinding met andere chemische elementen; het heeft een kristallijne of regelmatige vorm; en de stof kan doordringen tot in de bronchiën en longblaasjes. Kwartshoudende materialen zijn wijdverspreid, de blootstelling aan het schadelijke kwarts komt dan ook vaak voor.
Wie vaak grond moet verplaatsen (mijnwerkers, landbouwers, mensen in de bouwsector), kwartshoudend metselwerk of beton moet afbreken of producten met zand of silicium moet gebruiken (bijv. in de glasproductie of bij het zandstralen), loopt een risico.
